Phân tích phim sọ mặt thẳng

Cập nhật 08/2020: Sửa lỗi từ (Cám ơn Bs. Trang Nguyen)

1- Mục đích của việc đánh giá phim sọ mặt thẳng

• Giúp đánh giá sự cân đối giữa hai bên mặt

• Xác định vị trí nguyên nhân mất cân đối
  Xương hoặc răng hàm trên
  Xương hoặc răng hàm dưới
  Hay toàn bộ phức hợp sọ mặt

Trong bài viết này, tác giả đưa ra một phương pháp đánh giá sọ mặt thẳng đơn giản với mục đích đánh giá sự cân đối khuôn mặt hai bên trái phải, và tương quan xương hàm trên, xương hàm dưới với xương sọ, cùng với khả năng đánh giá độ nghiêng của cung răng so với các xương hàm và với xương sọ.

2 - Các mốc giải phẫu

Có nhiều điểm giải phẫu tương ứng với các xương ở đầu mặt khác nhau và có nhiều phương pháp phân tích sọ mặt thẳng, nhưng với mục đích chủ yếu để đánh giá sự cân đối giữa bên trái và phải, các điểm và các mặt phẳng sau được lấy tối thiểu.

2.1 - Các điểm đối xứng hai bên

ZR - ZL: Rìa gần của đường khớp trán - gò má ở bên phải và trái

ZAR - ZAL (ZA - AZ): Điểm trung tâm của cung gò má nhìn tứ phía trước bên phải và trái

NCR - NCL (NC - CN) (Điểm xoang mũi - Nasal cavity): Điểm phía ngoài nhất của mặt phía trong của xoang mũi bên phải và trái

JR - JL: Điểm ở rìa má của xương hàm trên (jugal process) ở vị trí giao nhau của đường viền lồi củ hàm trên và trụ gò má, hai bên phải và trái

U6R - U6L (U6 -6U): Đỉnh núm gần ngoài của răng 6 trên, hai bên phải và trái

L6R - L6L: Đỉnh núm gần ngoài của răng 6 dưới, hai bên phải và trái

L3R - L3L: Đỉnh núm răng nanh hàm dưới, hai bên phải và trái

AGR - AGL (AG - GA): Điểm lõm của góc hàm hàm dưới, hai bên phải và trái

2.2 - Các điểm trên mặt phẳng dọc giữa

ANS: Điểm gai mũi trước

Umid: Điểm tiếp xúc bên giữa hai răng cửa giữa hàm trên

LMid: Điểm tiếp xúc bên giữa hai răng cửa giữa hàm dưới

Me: Điểm thấp nhất ở giữa vùng cằm hàm dưới

2.3 - Các mặt phẳng dựng

• Khi nối các điểm đối xứng hai bên sẽ tạo ra các mặt phẳng nằm ngang

• Nối ANS và Me sẽ tạo một mặt phẳng dọc giữa giữa hàm trên và hàm dưới.

3 - Đánh giá

• Nếu khi khám lâm sàng chúng ta thấy đặt mất cân đối nhiều, hoặc khám khớp cắn thấy cắn chéo không đồng thời hai bên, cần chụp phim sọ mặt thẳng bổ xung.

• Các mặt phẳng dựng nằm ngang nên song song với nhau.

• Mặt phẳng dọc giữa qua ANS và Me nên chứa các điểm UMid và LMid

Ví dụ như hình dưới, sau khi vẽ các mặt phẳng, ta thấy có sự mất cân đối của khuôn mặt, tại ví trí xương hàm trên và xương hàm dưới.

4 - Sử dụng ViCeph để phân tích

Sau khi các bạn lựa chọn (tạo mới) bệnh nhân, khi nhập phim sẽ có lựa chọn loại phim. Nếu chọn "Sọ mặt thẳng", ứng dụng sẽ chuyển sang phân tích sọ mặt thẳng đơn giản